Voor het omzetten van een digitaal signaal naar analoog is de timing van groot belang. Als het uitlezen van de ‘bits’ niet op exact hetzelfde tempo gebeurt als dat het digitale signaal binnenkomt dan zal het analoge signaal niet meer overeenkomen met het origineel.
In de meeste cd-spelers en d/a converters wordt gebruik gemaakt van een kristal-oscillator als klok, met een precisie van 0,00001%. Bij Esoteric passen ze in de G-oRb een echte atoom-klok toe met een precisie van 0,00000005%.
De Esoteric G-oRb is een atoomklok voor ‘thuis-gebruik’, waarin Rubidium als ultra-nauwkeurig medium wordt gebruikt om het digitaal-naar-analoog proces aan te sturen. In vergelijking met een kristal is Rubidium niet alleen nauwkeuriger, maar ook ongevoeliger voor temperatuur- en spanningswisselingen.
De aansluitingen aan de achterkant verraden dat het een ‘ander’ apparaat is: acht BNC klok-uitgangen en één BNC klok-ingang. Op de voorzijde kun je de benodigde frequentie instellen, en deze is afleesbaar op het display. Eén knop schakelt de atoom-klok uit, waarbij je dus weer luistert naar het audio-signaal met de originele digitale klok.
Om de G-oRb te kunnen gebruiken heb je ook digitale apparatuur nodig waarbij je een extern kloksignaal kunt ‘inpluggen’. Esoteric biedt deze mogelijkheid (natuurlijk), maar er zijn meer merken. Technisch gesproken kunnen apparaten met een ‘word-clock’ ingang worden gebruikt in combinatie met de Esoteric G-oRb.
De G-oRb heeft drie individuele klok-uitgangen, in te stellen op 1x, 2x of 4x de basisfrequenties 44,1kHz en 48kHz. 100kHz is ook beschikbaar, omdat Esoteric verwacht dat dit de universele standaard gaat worden.
De klokingang is bedoeld voor de toekomst: het element Cesium heeft een nog stabielere trillingsfrequentie, en zodra daar een apparaat voor beschikbaar is kun je deze hierop aansluiten.
Getest
Bij AVguide hebben ze de G-oRb klokgenerator onder de loep genomen. De eerste vraag die opkomt is natuurlijk: heeft een dergelijke precisie wel zin? Theoretisch kan het allemaal kloppen, maar in de gewone wereld met de beperkte auditieve mogelijkheden van de mens zou het toch niet uit kunnen maken. Ook de tester van AVguide was enigszins sceptisch.
Maar deze werd snel enthousiast over de atoomklok. Het geluidsbeeld wordt groter, instrumenten zijn beter afzonderlijk hoorbaar, de muziek is gedetailleerder, en het laag is steviger. Alle lofprijzingen van Robert Harley (de reviewer) moet je zelf maar even lezen.
Gelukkig snapt hij ook dat het eigenlijk absurd is om een atoomklok in je hifi-rack te plaatsen, maar toch is hij overtuigd van het nut.
Ik blijf sceptisch, maar in tegenstelling tot AVguide heb ik het apparaat ook (nog) niet beluisterd, dus ik moet het apparaat het voordeel van de twijfel geven.
Wel een duur voordeel overigens: de Esoteric G-oRb kost 15.000 dollar.
Meer informatie vind je op de Estoric website, meer informatie over verkrijgbaarheid hier bij ServiQ.
Gerard zegt
Volgens mij kun je al de eigenschappen probleemloos horen en ervaren via Kharma’s Exquisite reeks en Sennheiser’s HD 800 hoofdtelefoon.
En met Kharma’s Exquisite reeks bedoel ik de ‘Grand Exquisite Extreme’ in combinatie met de ‘Exquisite Sub’.
En wat de Sennheiser HD 800 betreft, dat is naar mijn mening de enige hoofdtelefoon ter wereld die het studio- of live geluid echt realistisch laat horen. Ik heb hem alvast.