Thuisbioscoop voor klein-behuisden

Omdat je in een appartement of een flatje woont, wil natuurlijk niet zeggen dat geen full-fledged thuistheater systeem kunt hebben. Het enige wat je waarschijnlijk niet kunt hebben is een grote home theater kamer, behalve als je je complete leefruimte in wilt richten voor die ene functie, of met vijanden als buren. Maar het is zeker mogelijk om een indrukwekkend home theater te bezitten, met een groot scherm. Je moet alleen met een aantal zaken rekening houden.

Probleem #1: Waar laat ik alles ?

Ruimte is vrijwel altijd een probleem in een dergelijke kamer, dus je wilt hier ook het beste gebruik van maken als maar mogelijk is. Vergeet dus die 60″ achterprojectie CRT projector van ruim 200 kilogram die je hele woonkamer in beslag neemt. En die rondom-stralende luidsprekers van 2 meter hoog ? Laat die ook maar weg. Maar er zijn nog zoveel mooie oplossingen daarvoor in de plaats te vinden…

Oplossingen:
Vind een manier om het in te passen – Denk aan flat-panel plasmaschermen of lcd-televisies, die je op kunt hangen aan de muur, of eenvoudig kunt plaatsen op een dressoir of AV-meubel. Denk aan kleine luidsprekers, vaak ‘boekenplank-luidspreker’ genoemd. Deze zijn veelal speciaal ontworpen om geplaatst te worden in een kast (bijvoorbeeld een boekenkast…), op een plank, en/of dichtbij een muur. En als je de mogelijkheid hebt om wat hak- en breekwerk te verrichten, kunnen inbouwluidsprekers – voor in de muur of het plafond – geweldige oplossingen bieden, met een flinke ruimtebesparing en indrukwekkend effect, mits je het goed uitvoerd.

Wees bereid om geïntegreerde oplossingen te gebruiken – Kies een AV-receivers met ingebouwde versterkers voor ieder luidsprekerkanaal, dat scheelt aanzienlijk veel ruimte vergeleken met systemen die bestaan uit losse surround-processoren, en losse eindversterkers. Een AV-receiver en een dvd-speler, eventueel met een DVD-recorder en kabel of satelliet box nemen niet veel plaats in beslag. Als je een mediaserver wilt, kijk dan naar een MythTV, Media Portal of MS Media Center PC als media server, dvd-speler en tv-tuner. Eventueel kun je kiezen voor één van de vele ‘all-in-one’ die steeds meer merken bieden, ook de high-end merken – in aantrekkelijke behuizingen, verkrijgbaar in allerlei prijscategorieën.

Probleem #2: Geen mogelijkheid om in de muren te hakken

Een heel bekend probleem in appartementen en flats, grotendeels vanwege huur-afspraken, maar vaak ook vanwege de cementen of stenen muren. Hierdoor vervallen belangrijke ruimte-bespaarders zoals inbouwluidsprekers, en dwingen je zelfs om nog een keer na te denken over dat fantastische flat-panel scherm, omdat de snoeren niet fatsoenlijk weggewerkt kunnen worden.

Oplossingen:
Geef je apparatuur een behuizing – Een entertainment stand met planken voor je componenten en de mogelijkheid om een flat-panel scherm op te monteren is een goed alternatief. Vrijwel alle onderdelen van je thuisbioscoop systeem passen in een behuizing te grootte van een dressoir – of kleiner. Veel van deze systemen hebben de mogelijkheid om de benodigde kabels netjes weg te werken.

Onderzoek alle hoeken en gaten – Hoe zit het met de surround luidsprekers ? Als het kan, monteer deze tegen de muur of plaats deze op hoektafels of sidetables, zodat de bekabeling niet zo zichtbaar is. In Nederland kun je maar zelden de kabels via de muren leiden, maar luidsprekerkabels kunnen betrekkelijk onopvallend onder het tapijt, of via de zijkant van de muur (bijvoorbeeld via een plint) getrokken worden. Maar de mooiste oplossing is het gebruik van draadloze surround-sound luidsprekers, die de audio versturen vanaf je systeem via de lucht. Veel merken bieden dit al aan voor hun eigen luidsprekers, maar KEF verkoopt nu ook het “Universal Wireless” systeem dat voor ieder merk toepasbaar is.

Ga voor een ‘virtueel’ surround oplossing – Sommige systemen voorkomen het gebruik van de lastig te plaatsen surround-luidspreker in het geheel. Deze creëeren virtuele achterluidsprekers, doordat de voor-luidsprekers op een innovatieve manier het surround-geluid reproduceren en door middel van reflectie laten klinken alsof deze achteruit de kamer komen. Het klinkt als surround, maar dan uit drie, twee, of een ‘all-in-one’ kast.

Probleem #3: Open Ruimtes

Heel veel appartementen en flats, maar ook ‘gewone’ huizen hebben een woonkamer met een open keuken, waardoor het creëeren van een thuisbioscoop lastig wordt. In het bijzonder de plaatsing van de surround-luidsprekers is lastig, en kunnen deze niet in de optimale positie aan de zijkanten geplaatst worden.

Oplossingen:
Ook hier werken plafonds en virtuele systemen – Plafond-luidsprekers zijn handige opties voor surround-luidsprekers, maar als dat niet mogelijk is moet je gaan denken aan de virtuele luidsprekers, zoals beschreven bij probleem #2. Als de keuken achterin de woonkamer zit, kun je de achter-luidsprekers ook iets verder naar voren plaatsen. Hier moet je wel mee uitkijken: niemand wil tijdens een film ‘opgeschrikt’ worden door krekels, omdat je te dicht bij de surround-luidsprekers zit, die tenslotte hoofdzakelijk bedoeld zijn voor sfeer-geluiden.

Probleem #4: Pest je buren ?

Je hebt je complete systeem gekozen. Je hebt het daadwerkelijk kunnen installeren, zonder over allerlei draden te hoeven struikelen. Eindelijk kun je het geheel testen… en oh ja, daar heb je iemand die op de deur staat te bonken, met de vriendelijke doch dringende vraag of het wat zachter kan.

Oplossingen:

Voorkom zoveel mogelijk het ‘doorlekken’ van geluid naar de buren. Dit kan op meerder manieren gedaan worden:

Een kamer in een kamer – Een ideale manier om het geluid te isoleren is om een aparte kamer in je bestaande kamer te maken, met behulp van meerdere muren, en het isoleren van vloeren door middel van demping en rubber-isolatie.

Helaas is een dergelijke constructie vrijwel nooit toepasbaar – of toegelaten – dus moet je op zoek naar een andere oplossing.Blokkeer het geluid – Geluidswerende materialen zijn te koop waarmee de overmaat aan geluid richting de buren geabsorbeerd kan worden. Plaats deze achter zware gordijnen die voor je muur of ramen hangen. Gordijnsystemen zijn zeer effectief in het blokkeren van ongewenste geluiden èn voor het verduisteren van je kamer. En als je deze gemotoriseerd maakt, zit je niet de hele dag tussen de gordijnen.

Tweak de subwoofer – De lage tonen uit een subwoofer zijn de oorzaak van de grootste problemen. Lage tonen klinken zwaar door muren heen, en veroorzaken snel trillingen in muren en meubilair. Zet de subwoofer dus niet neer in de hoek, waardoor de muur aan beide zijden meetrilt, maar tegen de muur die hier haaks op staat. Op 1/3 van deze muur – dus op 2/3 van de buren – geeft dit in veel gevallen een mooie basweergave.
Als je aardige buren hebt, vraag dan aan hen of je je systeem mag komen instellen op een zodanige manier dat deze niet te veel inbreuk maakt op hun privacy. Zet een dvd op met lage tonen (test-tonen, of een filmscène met indrukwekkend laag op a-b repeat), en luister aan de andere kant van de muur hoe dit klinkt. Pas het niveau aan van de subwoofer (niet van de receiver) zodat het ergste laag en de ergste trillingen weg zijn. Het verplaatsen van de subwoofer, al is het maar centimeterwerk, kan ook al veel effect bieden.
Zonder aardige buren zul je je systeem op de gok moeten afstellen, om te voorkomen dat het vijandige buren worden.

Wees een softie -Gebruik veel zachte materialen zoals stoffen sofa’s, stoelen, kussens, dikke tapijten om extra geluid te absorberen. Nodig na afloop van al je inspanningen je buren uit voor een thuisbioscoop-showtje, en de volgende keer dat je een film op een lekker volume bekijkt en beluisterd, hebben ze mogelijk begrip voor je passie.

Met dank aan Electronic House en Audioholics voor de inspiratie.