Yamaha brengt 11.2 surround met de DSP-Z11

Als je op zoek bent naar een uitgebreide, stevige en up-to-date AV receiver, heeft Yamaha binnenkort iets interessants: de DSP-Z11, opvolger van de Yamaha RX-Z9.

De DSP-Z11 is Yamaha’s vlaggenschip: een 11.2 kanaals receiver, dat wil zeggen dat je van 13 verschillende kanten van geluid voorzien kunt worden. De vier extra kanalen (vergelijken met 7.1 surround) zorgen er ook voor dat je er muziek uit de hoogte vandaan komt. De ‘.2’ staat voor een twee subwoofer uitgangem.

Audio

Niet alleen in het aantal kanalen is de Yamaha receiver goed voorzien, er zit ook heel wat vermogen in: 7 van die kanalen hebben een vermogen van 140 watt, de overige 4 ieder 50 watt. De AV-receiver ondersteunt HDMI 1.3a, dus inclusief de ‘top’ hd audio formaten Dolby True HD en DTS Master Audio, en de verwerking van Deep Color video. Dankzij THX-Loudness Plus zou het mogelijk moeten zijn om ’s avonds een film te bekijken op een lager volume, zonder dat surround en bas hieronder lijden.

De av-receiver heeft dus in totaal 13 kanalen. Als je daadwerkelijk alles wilt aansluiten heb je dus aardig wat luidsprekers nodig:

• hoofd-links/rechts
• center-speaker
• front-‘presence’ links/rechts
• surround achter links/rechts
• achter-‘presence’ links/rechts
• links/rechts zij-surround
• en niet te vergeten twee subwoofers.

‘Presence’ wil bij deze configuratie in , dat er niet alleen van opzij (in het horizontale vlak) maar ook van boven geluid komt.Twee subwoofers is niet zo gek als het misschien klinkt: het is eenvoudiger om de laagste tonen goed te laten klinken door middel van twee luidsprekers dan door een enkele.

Met de THX Ultra 2 Plus certificatie en het eerder genoemde THX Loudness Plus is Yamaha de eerste die deze stickers mag plakken op een receiver. De laatste is bedoeld om op een lager volume toch een ‘vol’ geluid te maken.
De specs gaan verder: HDMI 1.3 wordt volledig ondersteunt, zodat zowel 30 als 36 bits ‘Deep Colour’ mogelijk is, net als de xvYCC ‘extended colour space’. Helaas is er op dit moment nog geen enkele film uitgebracht die deze uitbreiding aan kleuren en kleurdiepte gebruikt (voor zover ik weet), maar het is natuurlijk prettig om er alvast op voorbereid te zijn.

Om iedereen een plezier te doen, kun je kiezen tussen maar liefst 38 DSP programma’s, van allerlei concertzalen tot jazz-clubs en andere geluidsarena’s. Ik vraag me af hoeveel mensen hier nu daadwerkelijk veel gebruik van maken.

Veel interessanter is de mogelijkheid om kanalen te combineren:

• 11.2 surround, eventueel met de frontluidsprekers bi-wired
• 9.2 surround, met de front-luidsprekers bi-amped
• 7.2 surround in de ‘hoofdkamer’, plus 4 kanalen in een tweede kamer, en nog twee kanalen in een derde kame
• 7.2 of 5.2 surround in de ‘hoofdkamer’, en in 3 verschillende kamers stereo.
• 5.2 surround in de ‘hoofdkamer’ met de frontluidsprekers bi-amped, en in een tweede en derde kamer stereogeluid.

Dit geeft een aanzienlijke meerwaarde aan het systeem: door niet alle kanalen te gebruiken kun je de kwaliteit verhogen (bi-ampen), of je huis voorzien van muziek op meerdere plaatsen.

Video

De receiver schaalt ieder videoformaat omhoog naar 1080p door een Anchor Bay videoscaler, en hij heeft ook geen problemen met nieuwe 24p en 120Hz. Ondanks de enorme hoeveelheid aan luidsprekers zou de ‘YPAO’-calibratie je systeem binnen een mum van tijd ingeregeld hebben en aangepast aan je huiskamer/thuisbioscoop.

Bezitters van een projector zullen de extra hdmi-uitgang appreciëren: het is dan tenminste gemakkelijk om te kiezen tussen film kijken op televisie of ‘the big screen’.

Extra mogelijkheden

De onvermijdelijke iPod dock is ook beschikbaar als optie van $99, maar je kunt ook muziek uit je computernetwerk (NAS, internetradio, of Yamaha’s eigen MusicCast server) af spelen via de Ethernet-ingang.

De receiver kan worden toegepast in een home-automation installatie, en doormiddel van IP worden aangestuurd (het lijkt erop dat het aloude rs232 nu wordt vervangen door ethernet). Je kunt de RX-Z11 zelfs bedienen via een browser op een computer in je netwerk.

Aan de voorzijde zit een extra HDMI ingang, die waarschijnlijk bedoelt is voor HD-videocamera’s, of een fotocamera (de nieuwste Sony spiegelreflex, de alpha700 – heeft al een HDMI uitgang).

Deze top receiver zal een geduchte concurrent zijn voor het Pioneer vlaggenschip, aangezien de Yamaha DSP-Z11 met een stuk “goedkoper” is ($ 5500), terwijl het op het gebied van functionaliteit meer te bieden heeft. Maar een één op één vergelijk in de winkel of thuis zal ongetwijfeld de ware sterke en zwakke punten van beide av-monsters worden.

De Yamaha zal waarschijnlijk rond de kerst in Nederland zijn intrede doen in Nederland.

Met dank aan AVland voor een aantal foto’s, en Audioholics voor informatie.

UPDATE:

De RX-Z11 is een AV-receiver, die vermoedelijk nooit Europa zal bereiken, maar alleen de Verenigde Staten. De DSP-Z11 is identiek, maar mist het radiogedeelte. Dit gedeelte is wezenlijk anders aan de andere kant van de oceaan, en zou hier niet werken.

[met extra dank aan Robert Bol van Actual Acoustics voor deze update]