Er is een discussie ontstaan over de laatste formaten van Dolby en DTS, respectievelijk ‘TrueHD’ en ‘HD Master Audio. Welke heeft de beste papieren in huis voor de beste geluidskwaliteit ?
Het antwoord: beide. En beter dan deze formaten kun je het – voorlopig – niet krijgen.
[showad_large]
Beide zijn coderings-formaten voor audio bij films, maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Dolby Digital formaat – aanwezig op iedere dvd – is er geen kwaliteitsverlies in vergelijking tot de oorspronkelijke opname-mix. En daarom maakt het kwalitatief niet uit, welk formaat gebruikt wordt, want het eindresultaat is exact hetzelfde.
Hoe wordt dit gedaan ?
Eigenlijk heel simpel: bij formaten zoals Dolby Digital en mp3 wordt er informatie uit het signaal verwijderd, die ‘onhoorbaar’ is, waardoor de audio-bestanden veel kleiner gemaakt kunnen worden. Dit heeft ‘lossy compressie’. De nieuwe formaten laten niets weg, maar comprimeren het audiosignaal zoveel mogelijk: ‘lossless compressie’. Dit is te vergelijken met het ‘zippen’ van computerbestanden, waarbij ook geen gegevens verloren gaan. Nu is een programma als ‘winzip’ wel geschikt om willekeurige computerbestanden kleiner te maken, maar audio-bestanden krijg je hier niet veel kleiner mee. True-HD en DTS-HD/MA weten goed om te gaan met audio, en met name meerkanaals audio.
Alleen de manier waarop het audiosignaal wordt ingepakt verschilt tussen Dolby en DTS, dit kun je weer vergelijken met rar en zip: ze doen hetzelfde, alleen op hun eigen manier. En daardoor heb je met het afspelen dezelfde kwaliteit als waarvoor tijdens de opnamen is gekozen.
Dat wil niet zeggen dat deze kwaliteit nog niet beschikbaar was, want het LPCM formaat wordt al een tijdje gebruikt op onder andere Blu-ray titels, en dit is ook ‘mastertape’ kwaliteit, alleen niet gecomprimeerd.
Maar zijn deze nieuwe formaten dan wel nodig, met de enorme hoeveelheden beschikbare ruimte op zowel hd-dvd als blu-ray schijven beschikbaar zijn, en die in de toekomst nog groter wordt ?
Zeker wel. Want zowel video als audio neemt steeds meer ruimte in beslag.
In de toekomst zullen we steeds vaker 8 (7.1) kanaals audio krijgen, in plaats van de huidige 5.1=6. En dat neemt dus 33% meer ruimte in beslag- Het LPCM formaat neemt heel veel ruimte in beslag. Vergelijkbaar met cd-kwaliteit: 700Mb voor 2 kanalen audio, maar dan dus maal 3 (5.1) of 4 (7.1), met een hogere kwaliteit (24 bits in plaats van 16 bits, 48kHz oversampling in plaats van 44.1kHz.
- LPCM is gelimiteerd op de 24bits/48kHz technische grens; de Dolby en DTS formaten kunnen nog hogere kwaliteiten aan. En die zullen er zeker komen (24bits op 96kHz bijvoorbeeld, wat al wel gebruikt wordt voor surround DVD-audio, maar nog niet in films). En hogere kwaliteit betekent: meer ruimte nodig.
- Er zijn limieten in het aantal bits dat er per seconde van een schijf afgelezen kunnen worden. Voor hd-dvd bijvoorbeeld ligt dit de limiet op 30Mb per seconde voor hd-dvd), toch iets om rekening mee te houden.
- Het produceren van single-layer schijven is goedkoper dan multi-layer, dus: als er ruimte bespaard kan worden…
- Voor iedere extra taal (nederlands, engels, zweeds, … gesproken) op een hd-schijf heb je weer eenzelfde hoeveelheid ruimte nodig.
- Het rekensommetje “videobestanden + audiobestanden = totaal benodigde ruimte” is te simpel: menu-structuren, ondertitels, extra features (interviews, trailers, verwijderde scenes,…) nemen ruimte in.
- Het is nog niet zo ver, maar in de niet zo heel verre toekomst kunnen we (hopelijk) HD-films downloaden; hetzij als los bestand, hetzij als televsie-formaat. En dan is een minder groot formaat ook noodzakelijk.
En al is er zoveel ruimte aanwezig om de moderne schijfjes, het blijkt te weinig om zowel hoge-kwaliteits audio en video te herbergen.
Op AVS forum heeft ‘bfdtv’ een lijstje gemaakt waarin duidelijk wordt gemaakt, wat de verschillende formaten gemiddeld in beslag nemen:
LPCM formaat (ongecomprimeerde audiokanalen, lossless)
- 2 uur 5.1 kanaals audio, 16/48 – 4.14 Gb @ 4,6Mbps *1
- 2 uur 7.1 kanaals audio, 16/48 – 5.52 Gb @ 6,13 Mbps
- 2 uur 5.1 kanaals audio, 24/48 – 6.21 Gb @ 6,9 Mbps *2
- 3 uur 5.1 kanaals audio, 24/48 – 9.32 Gb @ 6,9 Mbps
- 2 uur 7.1 kanaals audio, 24/48 – 8.28 Gbytes @ 9.2 Mbps
- 3 uur 7.1 kanaals audio, 24/48 – 12.42 Gbytes @ 9.2 Mbps
- 2 uur 7.1 kanaals audio, 24/96 – 16.56 Gbytes @ 18.4 Mbps
- 3 uur 7.1 kanaals audio, 24/96 – 24.84 Gbytes @ 18.4 Mbps
*1: veel gebruikt voor huidige LPCM titels op Blu-Ray
*2: gebruikt door Disney op Blu-ray titlels, op 50Gb schijven en AVC videocompressie
Dolby TrueHD (vergelijkbaar met DTS-HD MA) (gecomprimeerde audiokanalen, lossless)
- 2 uur 5.1 kanaals audio 16/48 – 1.26 Gbytes @ 1.4 Mbps ABR *1
- 2 uur 5.1 kanaals audio 24/48 – 3.06 Gbytes @ 3.4 Mbps ABR *2
- 3 uur 5.1 kanaals audio 24/48 – 4.59 Gbytes @ 3.4 Mbps ABR
- 2 uur 7.1 kanaals audio 24/48 – 4.23 Gbytes @ 4.7 Mbps ABR
- 3 uur 7.1 kanaals audio 24/48 – 6.35 Gbytes @ 4.7 Mbps ABR
*1: gebruikt op Warner HD-DVD’s
*2: gebruikt door Universal op recente HD-DVDs
Het mag duidelijk zijn : De audiokanalen op een ‘Dancing with Wolves’ ( standaard 3 uur, director’s cut duurt zelfs 236 minuten) met 7.1 surround geluid zou met ‘gewoon’ audio de helft in beslag nemen van een 50Gb blu-ray disc – het grootste beschikbare formaat op dit moment. Er blijft dan maar 25 Gb over om de videobeelden (HD/1080 natuurlijk) van deze film, de menu’s en interviews met Kevin Costner overblijven. Met een lossless formaat als Dolby TrueHD of DTS HD Masteraudio heb je voor de audio slecht een kwart daarvan nodig.
Jack says
Hoi Peter dank je wel voor je andwoord.
Vind jammer want idd als ik via mijn digitale decoder tv kijk (wat dus altijd is) staat de receiver gemiddeld 9 uurtjes aan per dag kan uur minder mijn maar goed.
En is schijnbaar Onkyo kwaaltje kwam ik dus achter worden wel heel erg Warm .
Ja helaas dan denk Onkyo weer terug gaat toch bedankt Peter
grts Jack
Dik says
Ik heb een HD tv gekocht en wil mijn 10 jaar oude NAD surroound versterker er op aan sluiten zodat ik mijn tv geluid via mijn audio hoor, heb de surroundversterker met een optical kabel aan de TV gekoppeld (beide toslink)maar hij geeft geen geluid.
Waie weet wat er aan de hand kan zijn?
Dik
ronald says
Hallo beste hifi freaks
Ik zit soms met een gevoel dat mensen soms genept worden!
Het gaat over hd-master sound wat op de BD staat maar niet word weer gegeven teminste bij sommige bd omdat het er gewoon weg niet op staat…
Nu heb ik contact gehad met een zeer wijze mensen van een winkel in groningen en die zijden me dat het wel eens voor kan komen ja maar dat je soms ook ff moest spelen met de geluids verschillen/taal keuse. Nu heb ik van alles geprobeerd maar krijg het niet op mijn receiver hij blijft gewoon op dts staan.
hifi: marantz SR6004+BD 5004
ronald says
ps bij sommige bd geeft hij het wel aan meeste bd niet heb de bd5004 via hdmi naar sr6004 en dan via sr6004 met hdmi naar tv hdmi-in aangesloten dus denk zelf niet dat het hier aan kan liggen.
Dirk says
Heb een marantz SR6003 versterker die DTS HD en TRUE HD ondersteunt. Nu zou ik de Blu Ray speler UD5005 van Marantz willen aankopen die DTS HD en TRUE HD niet ondersteunt. Ze zijn wel verbonden met een HDMI kabel. Kan ik dan toch genieten van DTS HD en TRUE HD? Als ik hier alles goed gelezen heb WEL! En is het dus voldoende als één van beide (BR speler of reciever) het signaal ondersteunt (decodeerd)?
Mvg
mike says
okey maar hoe krijg ik HD geluid ben in bezit van de harman kardon avr 255, maar krijg ik alleen HD met blueray of kan ik ook gewoon film die op tv komen in hd geluid kijken heb wel hd tv
dankuuu
Ridvan says
Hallo,
Ik zit met een aantal vragen.
Sinds 2 weken ben ik in het bezit van een Harman Kardon HS 210. Deze heb ik puur gekocht om het merk en eigenlijk ben ik niet gaan kijken naar de specs (dom). Gisteren kwam ik erachter dat deze niet standaart DTS leest maar alleen Dolby digital. Het is een 2.1 set en ik heb hem met een toslink kabel naar mijn PS3 en met een coaxale kabel naar mijn UPC (met HD kanalen).
Vraag 1:
Krijg ik wel DTS true HD geluid als ik via mijn ps3 blueray kijk aangezien mijn PS3 wel gewoon DTS etc decorder heeft.
Vraag 2:
Als ik DVD rip films via mijn usb aansluiting kijk krijg ik dan ook standaart surround geluid?
Vraag 3:
Ik heb een aantal HD zenders op mijn UPC mediabox. deze heb ik aangesloten via een coax cabel. Krijg ik nu ook DTS geluid door mijn set of gewoon de DD?
Vraag 4:
Beschadig ik mijn versterker en of ps3, boxen als ik bij het menu van mij PS3 aangeef dat ik wel DTS heb(terwijl dit natuurlijk niet zo is)
Ik ben nu erg in twijfel over mijn set aangezien deze alleen maar Dolby digital en dolby vurturall surrouund ondersteunt. En aangezien ik deze nog kan ruilen vraag ik jullie hier ook een advies. Ik heb al veel op internet gelezen over 2.1 setjes waar het eigenlijk niet uitmaakt welk geluid de versterker codeert vaak heeft het nauwlijks verschil.
Groet,
Ridvan
Huib says
Het is misschien weer een tijd geleden dan er op deze discussie gereageerd is, maar ik heb toch nog een vraag.
Ik heb sterk de neiging te geloven dat DTS HD en DolbyTrue HD een marketing praatje is.
Welk kwaliteits verschil zit er nu echt in tov DD en DTS.
Ik hoor nou niet echt een significant verschil, terwijl de bitrate soms wel 4 a 5 keer zo hoog is.
Ik heb 2 variaties thuis.
Marantz SR8001 die alleen DD en DTS heeft@4x KEF Q700 en een KEF centerspeaker.
Nu heb ik een Onkyo TX809 met DTSHD en Dolby True HD en ik kan niet echt zeggen dat er een wezenlijk verschil hoorbaar is, terwijl er veel meer informatie door de speakers gejaagd wordt.
Ligt dit misschien aan mijn gehoor, of is het menselijk gehoor niet toereikend genoeg om het verschil waar te nemen?
Groeten,
huib
Johan de Groot says
Reageren staat altijd vrij – hoe oud een artikel ook is 🙂
Persoonlijk ben ik van mening dat de nieuwe HD formaten een groot verschil maken. Het zal niet bij iedere film te horen zijn (een slecht geluid kun je ook inpakken in TrueHD of DTS HD MA), maar veel films profiteren van de meerkanaals lossless kanalen.
Flink meer dynamiek, een groter detail en vooral een beter geluidsbeeld (van laag tot hoog) zijn de voordelen van de HD formaten.
Bij actiefilms moet je dit zeker kunnen horen (Iron Man 1 blijf hierin een goed voorbeeld), maar ook muziek blu-rays (Foo Fighters) klinken beduidend beter als HD dan ‘gewoon’ Dolby Surround.
olaf says
Hallo,
ik heb een oude pioneerversterker(geen hdmi)
Het geluid van blu-ray’s met dts-hd word door deze versterker als een soort dts over 5 boxen verstuurd.
Ik heb nu Transformers dark of the moon 3d met TrueHD geluid. Deze word over 2 boxen gestuurd. Alleen het intro gaat over 5 boxen. Kuifje 3d met dts-hd word wel over 5 boxen verstuurd. Moet ik nu een nieuwe versterker met hdmi aan schaffen? Alvast bedankt.
Johan de Groot says
DTS-HD is ‘backwards-compatible’ – dat wil zeggen dat als je versterker geen DTS-HD ondersteund, deze terug kan vallen op ‘gewoon’ DTS.
Dolby TrueHD heeft dit niet.
Als je toch van ‘volledig’ surround wilt genieten zul je moeten kiezen: of een nieuwe receiver met HDMI (1.4 voor 3D), of een blu-ray speler met 7.1 analoog audio uit, die je analoog aansluit op je Pioneer.
In beide gevallen krijg je dan HD audio – helaas lijkt dit niet mogelijk zonder aanschaf van nieuwe apparatuur…
albert says
ik ben audiofiel/high-end, audio liefhebber, ik draai blu-ray af in de duurste blu ray speler, welk geluid formaat klingt het mooist/effect,vooral bij dance blu ray en film met explosie (subwoofer) ben er zelf nog niet helemaal uit,reacties naar albertdefluiter@hotmail.com